Nekada davno, u dalekoj, dalekoj galaksiji, desilo se nešto čemu vam je verovatno drago što niste prisustvovali.
U galaktičkom jatu koje se nalazi u sazvežđu Zmijonoše, udaljenom od Zemlje oko 370 miliona svetlosnih godina, odigrala se najveća eksplozija koju smo ikada uspeli da zabeležimo.
Gigant od eksplozije najverovatnije potiče iz centralne galaksije ovog jata, tačnije – iz njene crne rupe, smatraju autori studije koji su odgovorni za ovo otkriće.
Simona Giacintucci, koja radi u Pomorskoj istraživačkoj laboratoriji u Vašingtonu, i koja je vodeći autor studije, uporedila je eksploziju sa istorijskom erupcijom planine St. Helens, takođe locirane u Vašingtonu. Svojom razornom moći, eksplozija je 1980. smanjila visinu planine za čitavih 400 metara, i na njenom vrhu ostavila krater promera 1.6 kilometara.
Razlika je u tome, rekla je Simona, što bi u krater koji je ova crna rupa udubila u okolni vreli gas, moglo da stane 15 Mlečnih puteva, poređanih jedan do drugog.
Naučnici su za ovo otkriće koristili kombinaciju podataka sa Nasine Chandra X-ray, kao i sa Esine XMM-Newton opservatorije, ali i radio podatke sa Murchison Widefield Array (MWA) instrumenta u Australiji, i Giant Metrewave Radio teleskopa (GMRT) u Indiji.
Iako su crne rupe čuvene po tome što privlače materiju ka sebi, ponekad se dešava i suprotno – kada od sebe šalju velike količine materije i energije.
Ovo je slučaj kada materijal koji pada ka crnoj rupi, zapravo bude preusmeren u džetove, ili mlazove, koje crna rupa ispaljuje dalje u svemir, i koji nekada završe u sudaru sa okolnim materijalom.
Eksplozija je nastala upravo ovim mehanizmom, pri čemu je mlaz energije napravio pomenuti, gigantski krater.
Opservatorija Chandra je detektovala prve naznake ove eksplozije još 2016. godine. Ipak, zbog nezamislivih razmera navodne erupcije, teorija je ubrzo odbačena kao malo verovatna, i istraživanje koje je vodio Robert Verner nije potvrdilo događaj.
Tek je stupanjem na scenu arhivskih radio podataka sa MWA i GMRT instrumenata, koji su se savršeno uklopili sa postojećim podacima teleskopa koji snimaju x-zrake, sve leglo na svoje mesto, i utvrđeno je da se ovaj gigantski događaj ipak odigrao.
Dokazi sugerišu da je i uveliko završen, jer podaci ne pokazuju nove tragove u krateru koji je eksplozija napravila.
Istraživači procenjuju da je ova eksplozija oslobodila pet puta više energije nego prethodni rekorder – galaktičko jato MS 0735.6+7421, i stotine hiljada puta više nego što to učini tipično galaktičko jato.
Studija u kojoj je otkriće objavljeno, izašla je u februarskom izdanju Astrofizičkog žurnala (The Astrophysical Journal), i dostupna je na ovom linku.
Kosmodrom koristi cookies, kako bi vaše korisničko iskustvo učinio prijatnijim. U redu.Saznajte više
Privacy & Cookies Policy
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.