Dan prekoračenja resursa: Zemlja je od danas u ekološkom dugu

Dan prekoračenja, ranije poznat i kao Dan ekološkog duga, predstavlja onaj trenutak tokom kalendarske godine u kom čovečanstvo potroši više resursa nego što je planeta u stanju da obnovi.

Kada bi planetarni resursi bili sadržaj našeg bankovnog računa, od danas bismo živeli na kredit.

Dan prekoračenja, ranije poznat i kao Dan ekološkog duga, predstavlja onaj trenutak tokom kalendarske godine u kom čovečanstvo potroši više resursa nego što je planeta u stanju da obnovi.

Ove godine, taj dan je pao u ponedeljak, 29. jula. Od danas, možemo smatrati da živimo ekološku pozajmicu za ovu godinu.

Datum ulaska u godišnji resursni deficit računa Global Footprint Network, međunardona neprofitna organizacija. Kampanja kojom se Dan prekoračenja svake godine promoviše u javnosti, podržana je od strane velikog broja udruženja koja se bave ekologijom.

ANTROPOCEN: DOBA NOVOG IZUMIRANJA

Trenutak ulaska u ekološki dug se računa tako što se Zemljina biomasa – količina resursa koje planeta generiše tokom godine – podeli sa globalnim ekološkim otiskom, koji je predstavljen potrošnjom resursa za datu godinu.

Rezultat se množi sa 365, brojem dana u neprestupnoj godini u Gregorijanskom kalendaru.

Iz godine u godinu, Dan prekoračenja stiže sve ranije, a planetarni resursi se sve brže troše i sporije obnavljaju, poručuju iz Global Footprint Network.

Kriticizam

Iako se većinom smatra da svetski Dan prekoračenja predstavlja jednu od korisnih kampanja za skretanje pažnje na ekološku krizu koju čovečanstvo živi ali i ignoriše, neki stručnjaci, kao i istraživački centri, kritikuju metodologiju koja je korišćena pri računanju ovog datuma.

Robert B. Ričardson, ekološki ekonomista sa Univerziteta u Mičigenu, smatra da čitav pokret ima pozitivan kontekst, i da je publicitet vezan za ovu temu vrlo značajan u borbi protiv negiranja ekološke krize.

Međutim, formula koja računa ulazak u resursni dug je zasnovana na globalnom ekološkom otisku, koji je gotovo nemoguće izračunati, i koji je neupotrebljiv u bilo kom naučnom kontekstu, smatra Ričardson.

Ekološki otisak – nauka ili pseudonauka?

Uopšteno rečeno, ekološki otisak je ona količina prirode koja je potrebna za podržavanje životnog stila ljudi.

On predstavlja udar koji čovečanstvo vrši na životnu sredinu, a meri se resursima zemlje i vode koji su neophodni kako da prozvedu hranu i vodu, tako i da asimiluju otpad koji ljudi stvaraju.

Majkl Šelenberger, suosnivač Brejktru Instituta za istraživanja o životnoj sredini, poznat je kao kao eko-modernista i dobitnik je nagrade Heroja zaštite životne sredine časopisa Tajm za 2008. godinu.

Šelenberger je jedan od potpisnika studije u kojoj je globalni ekološki otisak, kritikovan i ranije od strane stručnjaka, opisan kao pseudo-naučni koncept.

ŽIVOTINJSKE VRSTE ISTREBLJENE U 2018. GODINI

Komponente kojima se otisak meri, uključujući resurse hrane i deforestaciju, u studiji su predstavljene kao u porastu, a ne u padu – kako neprofitne organizacije često žele da ih predstave.

Jedini kriterijum sa kojim se i studija i pobornici ekološkog otiska slažu je taj da čovečanstvo konzistentno podiže svoj ugljenični otisak na planeti.

Šelenberg kao rešenje navodi tzv. dekarbonizaciju – preusmeravanje na izvore energije koji ne povećavaju ugljenični otisak, poput nuklearne.